مواد ژئوسنتتیک، امروزه نقش پررنگی در صنایع مختلف دارند. این مواد که یک پل ارتباطی بین صنعت نساجی و صنایع سخت نظیر عمران، تاسیسات و مهندسی خاک به شمار میآیند، ژئوتکستایل، یکی از اعضای خانواده ژئوسنتتیک ها میباشد که کاربردهای بسیار مهمی در دنیای امروز دارد.
در این مقاله، قصد داریم به کاربردهای ژئوتکستایل در راهسازی بپردازیم. پارچه مصنوعی و پرکاربردی که به بهبود وضعیت راهسازی در جهان کمک های شایانی کرده است. مطالعه این مقاله، شما را با یکی از کاربردهای اصلی پارچه های ژئوتکستایل آشنا خواهد کرد. بنابراین، پیشنهاد می کنیم تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
ژئوتکستایل چیست؟
ژئوتکستایل نوعی پارچه است که با نخ های مصنوعی پلی پروپیلن و پلی استر تولید می شود. این پارچه ها دارای خواص مختلفی هستند که از مهم ترین آنها می توان به خاصیت فیلتراسیون، حفاظت از خاک و اشیا مختلف در برابر سایش، جداسازی و لایه بندی خاک و البته مقاومت کششی بسیار بالا اشاره نمود. ژئوتکستایل در دو نوع بافته و نبافته وجود دارد که هر کدام، از برخی جهات نسبت به دیگری برتری دارد. الیاف ژئوتکستایل امروزه مشکلات صنایع مختلفی را برطرف کرده اند که از جمله آنها می توان به حل مشکل فرسایش سواحل و ساختمان های ساحلی و حل مشکل خوردگی لوله ها در خطوط انتقال نفت و گاز دانست. امروزه دیگر این الیاف به حوزه های عمرانی محدود نیستند و حتی در افزایش عمر چمن مصنوعی هم تاثیرگذاری خود را نشان داده اند.
اهمیت استفاده از ژئوتکستایل در راهسازی
یکی از مهم ترین کاربردهای الیاف ژئوتکستایل، استفاده در صنعت راهسازی می باشد. امروزه ژئوتکستایل در راهسازی مشکلات زیادی را برطرف نموده است اما سوال اینجاست که یک نوع پارچه، چه کاربردی می تواند بین انواع مختلف خاک و قیر و آسفالت و سایر مصالح راهسازی داشته باشد؟
همانطور که می دانید، زیرسازی تمام جاده ها به کمک خاک انجام می شود. برای اینکه سطح ناهموار زمین به یک سطح هموار برای اجرای آسفالت تبدیل شود، لایه های مختلفی از خاک که ذراتی با سایزهای متفاوت دارند روی همدیگر سوار می شوند و یک سطح مطلوب را می سازند. مشکل این است که این لایه های مختلف با اعمال فشار روی جاده با همدیگر مخلوط می شوند و این اتفاق، به مرور کیفیت زیرسازی را کمتر و کمتر می کند. اینجاست که ژئوتکستایل مشکل را به سادگی حل می کند. ژئوتکستایل یک لایه پارچه ای با قابلیت جداسازی می باشد؛ یعنی این پارچه به ذرات خاک حتی تحت فشار بالا نیز اجازه عبور نمی دهد و هر لایه را سر جای خود نگه می دارد. کافیست بین هر دو لایه از خاک، یک لایه از پارچه ژئوتکستایل اجرا شود تا این دو لایه خاک برای همیشه از همدیگر جدا شوند. شاید این جدایی برای لایه های خاک غم انگیز باشد اما مهندسان راهسازی را خوشحال می کند!
این تنها کاربرد ژئوتکستایل در راهسازی نیست. مشکل دیگر، اعمال تنش ناشی از وزن به صورت نامتوازن است. وقتی یک فشار زیاد را به نقطه ای از جاده اعمال کنیم، در عمل این فشار صرفا به همان نقطه وارد می شود و این موضوع، مقاومت و پیوستگی خاک را تهدید می کند. ژئوتکستایل با توزیع این فشار در نقاط مختلف خاک، به نوعی مقاومت خاک در برابر تنش را افزایش می دهد. ژئوتکستایل کاربردهای دیگری هم در راهسازی دارد که در قسمت بعد، به طور مفصل این موضوع را بررسی می کنیم.
کاربرد استفاده از ژئوتکستایل در راهسازی
بیشترین کاربرد الیاف ژئوتکستایل، در راهسازی است. این الیاف مشکلات مختلفی را در راهسازی برطرف می کنند که در ادامه، به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
جداسازی لایه های خاک
همانطور که در قسمت قبل گفتیم، ژئوتکستایل به عنوان یک لایه جداکننده بین لایه های زیرسازی خاک قرار می گیرد و اجازه مخلوط شدن طبقات مختلف زیرساخت جاده را نمی دهد. مخلوط شدن لایه های خاک صرفا محدود به جاده نیست و در کشاورزی نیز یک مسئله مهم به شمار می رود که الیاف ژئوتکستایل، این مشکل را حل کرده اند.
زهکشی
بارش های سیل آسای باران در سال های اخیر، نقاط مختلفی از کشور را تحت تاثیر قرار داده است. آب گرفتگی معابر یکی از مسائلی است که سرعت کمک رسانی به مناطق سیل زده را کاهش می دهد. یکی از دلایل آب گرفتگی معابر می تواند زهکشی نامناسب جاده باشد. ژئوتکستایل می تواند به خروج سریع تر آب از سطح جاده کمک کند یا به بیان دقیق تر، زهکشی را کارآمدتر نماید.
تقویت خاک
اعمال تنش وارده بر سطح به صورت یکپارچه روی تمام نقاط خاک، قابلیتی است که ژئوتکستایل برای راهسازان فراهم کرده است. به کمک یک لایه ژئوتکستایل، مقاومت زیرساخت مسیر راه به شدت افزایش می یابد. این موضوع به پایداری و دوام بیشتر راه کمک می کند و منجر به کاهش هزینه های راهسازی می شود.
ساخت سازه های جاده ای نظیر تونل ها
لایه های ژئوتکستایل در ساخت تونل ها هم کاربرد دارند. علاوه بر وظیفه فیلتراسیون یا جداسازی که در مورد آن صحبت کردیم، ژئوتکستایل در تونل به عنوان محافظ ورق های ژئوممبران (که خود وظیفه آب بندی تونل را بر عهده دارند) نیز کاربرد دارد.
فرسایش خاک
عبور جریان آب رودخانه ها از نزدیکی جاده، می تواند منجر به فرسایش خاک زیرساخت جاده شود. استفاده از یک لایه ژئوتکستایل با ممانعت از حرکت ذرات خاک، جلوی فرسایش خاک را می گیرد.
نحوه نصب ژئوتکستایل برای تثبیت مسیر
راهسازان برای استفاده از فواید ژئوتکستایل، روش مشخصی برای اجرای آن دارند. طرز کار به این صورت است که در ابتدا، سطحی که قرار است ژئوتکستایل روی آن اجرا شود به صورت کامل صاف می گردد. در این مسیر، هر نوع ناهمواری نظیر قطعه سنگ ها می تواند منجر به پارگی ژئوتکستایل شود. بنابراین، فراهم سازی زیرساخت را می توان مهم ترین مرحله از اجرای ژئوتکستایل در راهسازی دانست.
در مرحله بعد، لایه تک کت که همان قیر مذاب برای آب بندی لایه های زیرین است روی خاک اجرا می شود. بعد از اجرای تک کت، لایه ژئوتکستایل روی قیرهایی که کمی سرد شده اند پهن می شود و آن را پوشش می دهد. پهن کردن ژئوتکستایل به وسیله دستگاه رول پهن کن انجام می پذیرد. لایه های ژئوتکستایل مجاور باید 10 سانتی متر روی همدیگر قرار بگیرند یا اصطلاحا اورلپ کنند.
در نهایت و با اجرای لایه ژئوتکستایل، لایه آسفالت نهایی نیز اجرا شده و به وسیله غلتک، کاملا صاف می شود.
جمع بندی
ژئوتکستایل، یکی از انواع مواد ژئوسنتتیک است. در این مقاله، به بررسی کاربردهای ژئوتکستایل در راهسازی و دلیل حضور پررنگ این نوع پارچه صنعتی در احداث جاده پرداختیم. ژئوتکستایل در صنعت راهسازی به افزایش طول عمر راه ها و کاهش نیاز به ترمیم مستمر جاده کمک می کند و به نوعی، حلال مشکلات راهسازی محسوب می شود. تثبیت خاک، جداسازی لایه ها، حفاظت از مصالح مهم راهسازی و زهکشی مناسب جاده از جمله مهم ترین فواید ژئوتکستایل در راهسازی به شمار می روند. موکت همدان با داشتن سالها تجربه آماده فروش انواع محصولات ژئوتکستایل به شما عزیزان میباشد.
سوالات متداول
منظور از تقویت خاک به کمک ژئوتکستایل چیست؟
ژئوتکستایل با توزیع تنش وارد شده بر یک نقطه روی کل سطح خاک، باعث می شود هیچ نقطه ای از خاک دچار گسستگی نشود و به این ترتیب، خاک را مورد تقویت قرار می دهد.
چه نوع ژئوتکستایلی در راهسازی به کار گرفته می شود؟
از هر دو نوع ژئوتکستایل بافته و نبافته در راهسازی استفاده می شود اما معمولا، ژئوتکستایل بافته به دلیل داشتن مقاومت کششی بالاتر، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. پیشنهاد موکت همدان به شما استفاده از ژئوتکستایل GMH-S4 است.