پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، هر دو پلیمرهایی هستند که در صنایع مختلف از جمله پزشکی، بسته‌بندی، خودروسازی، ساخت ظروف پلاستیکی و بسیاری از موارد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما ممکن است برای شما سؤال پیش بیاید که کدام‌یک از این ترموپلاستیک‌ها بهتر هستند یا شباهت و تفاوت‌های آن‌ها چیست؟ ما در این مطلب قصد داریم به بررسی کامل این دو پلیمر پرکاربرد بپردازیم و تفاوت پلی پروپیلن و پلی اتیلن را بیان کنیم، پس تا انتها با ما همراه باشید.
پلی پروپیلن چیست؟
پلی‌پروپیلن با نام اختصاری PP، یک پلیمر ترموپلاستیک مقاوم با فرمول شیمیایی (C3H6)n است. برای تولید پلی‌پروپیلن، ابتدا پروپیلن که مونومر سازنده آن است، از نفت و سوخت‌های فسیلی جدا می‌شود. سپس این مونومرها در فشار و دمای ملایم با کاتالیست زیگلرناتا و یا در حضور کاتالیزگر متالوسن، به هم متصل شده و زنجیرهای طولانی و بلندی تشکیل می‌دهند که همان پلی‌پروپیلن‌ها هستند. پلی‌پروپیلن در صنایع مختلفی همچون بسته‌بندی، تولید الیاف و پارچه، پزشکی، تولید لوله‌ها و ورقه‌ها، خودروسازی، لوازم‌خانگی و… به کار می‌رود. از خواص این پلیمر می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- این پلیمر بسیار در برابر رطوبت و نفوذ آب مقاوم بوده و تقریباً ضدآب است.
- پلی‌پروپیلن با چگالی 0.9 گرم بر سانتی متر مکعب، ماده‌ای سبک محسوب می‌شود؛ اما باوجود وزن پایین، سختی بالایی دارد.
- پلی‌پروپیلن به علت مقاومت زیاد در برابر ضربه و کشش، در ساخت بسیاری از قطعات کاربرد دارد.
- علاوه بر مقاومت فیزیکی بالا، این پلیمر مقاومت شیمیایی زیادی در برابر اکسایش و مواد اسیدی و قلیایی دارد و چنانچه با ماده‌ای شیمیایی برخورد کند، تغییر شکل نمی‌دهد.
- این پلیمر همچنین به دلیل داشتن نقطه ذوب بالا، توانایی عملکرد خوب در دماهای بالاتر از 150 درجه را دارد.
- پلی‌پروپیلن باتوجه‌به قابلیت بازیافت، امکان استفاده مجدد داشته و همچنین برای محیط‌زیست بی‌خطر است.
- پلیمر پلی‌پروپیلن بی‌بو و غیرسمی است و قابلیت حل‌شدن در آب را ندارد.
- این پلیمر شفافیت زیادی داشته و بی‌رنگ است.
- پلی‌پروپیلن به‌راحتی قالب‌گیری می‌شود، هزینه تولید آن پایین بوده و مقرون‌به‌صرفه است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این الیاف شما را دعوت به مطالعه مقاله الیاف پلی پروپیلن چیست دعوت می‌کنیم.
پلی اتیلن چیست؟
قبل از بیان تفاوت پلی پروپیلن و پلی اتیلن، باید بدانید که پلی‌اتیلن چیست. پلی‌اتیلن پرکاربردترین پلاستیک مصرفی در سرتاسر دنیا است که به‌اختصار PE نام دارد. این ترموپلاستیک، دارای فرمول شیمیایی n(C2H4) است و ساختاری بلوری دارد. پلی‌اتیلن از مونومرهای اتیلن تشکیل شده است که مولکولی متشکل از دو اتم کربن و یک پیوند دوگانه است. در حضور کاتالیزور، پیوندهای دوگانه بین مولکول‌های اتیلن شکسته شده و اتم‌های کربن آن به یکدیگر متصل می‌شوند؛ طی این فرایند زنجیره بلندی تشکیل می‌شود که پلی‌اتیلن نام دارد. پلی‌اتیلن همچنین انواع مختلفی ازجمله پلی‌اتیلن شاخه‌ای، پلی‌اتیلن خطی و پلی‌اتیلن متقاطع دارد. در ادامه چند ویژگی از این پلیمر کاربردی را بیان می‌کنیم.
- چگالی پلیمر پلی‌اتیلن بین 0.910 تا 0.965 متغیر است که بر این اساس پلی‌اتیلن سبک یا سنگین با کاربردهای گوناگون ایجاد می‌شود. هرچه پلی‌اتیلن سنگین‌تر باشد، از مقاومت فیزیکی بالاتری برخوردار است.
- پلی‌اتیلن عایق الکتریکی خوبی در برابر جریان برق است؛ اما باوجود این به‌راحتی دارای بار الکتریکی می‌شود.
- پلی‌اتیلن‌ها در نمونه‌های شفاف، نیمه شفاف و مات وجود دارند.
- پلی‌اتیلن سبک دارای نقطه ذوب پایین 105 تا 115 درجه سانتی‌گراد است؛ اما نمونه سنگین این پلیمر نقطه‌ذوب 144 تا 146 درجه سانتی‌گراد دارد.
- پلی‌اتیلن، مقاومت و سختی کم و شکل‌پذیری بالایی دارد.
- آب، گاز و بخار آب نمی‌توانند در پلی‌اتیلن نفوذ کنند؛ اما گازهایی مثل کربن‌دی‌اکسید و اکسیژن، توانایی نفوذ به آن را دارند.
- این پلیمر در برابر اسید، قلیا و الکل مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.
- پلی‌اتیلن در برابر هیدروکربن‌ها مقاومت کم و در برابر روغن و گریس، مقاومت متوسطی دارد.
پلی اتیلن یا پلی پروپیلن، کدام بیشتر استفاده می‌شود؟
پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن هر دو، ترموپلاسیتک‌های پرکاربردی هستند که شباهت‌های زیادی به هم دارند، اما برای انتخاب پلیمر مناسب برای ساخت محصول موردنیاز، از تفاوت پلی پروپیلن و پلی اتیلن نیز نباید غافل شد. هر دوی این پلیمرها تقاضای زیادی برای مصرف دارند و بدون دانستن اینکه دقیقاً برای چه‌کاری می‌خواهید یکی از این دو پلیمر را انتخاب کنید، نمی‌توانید یکی از آن‌ها را بر دیگری، برتر بدانید.
آمار جهانی بیان می‌کند که اولین پلیمر مورداستفاده در سطح جهان، پلی‌اتیلن است که در صنایع گوناگون از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است. طبق نمودار مصرف پلیمر در جهان، انواع پلی‌اتیلن‌ها 50 درصد از مصارف پلیمر جهانی را تشکیل می‌دهند؛ درحالی‌که پلی‌پروپیلن 21 درصد از این آمار را تشکیل می‌دهد و بعد از پلی‌اتیلن در رتبه دوم قرار دارد. باتوجه‌به این نکات، سرانه مصرف پلیمر پلی‌اتیلن در دنیا بالاتر از پلی‌پروپیلن است؛ اما درنهایت این شما هستید که باتوجه به ویژگی‌های این دو ترموپلاستیک، تصمیم می‌گیرید از کدام یک برای ساخت محصولات خود استفاده کنید.
شباهت‌های پلی اتیلن و پلی پروپیلن
این دو پلیمر علاوه بر ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود و تفاوت‌هایی که دارند، دارای شباهت‌هایی نیز هستند. در ادامه به بررسی شباهت این دو ترموپلاستیک می‌پردازیم.
چند نمونه از شباهت‌های پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن
- پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، هر دو دارای کیفیت بسیار بالایی برای ساخت محصولات پلاستیکی هستند.
- این دو پلیمر، دوام و ماندگاری بسیار بالایی دارند.
- هر دوی این پلیمرها، دارای خاصیت انعطاف‌پذیری هستند و به‌خوبی شکل می‌گیرند.
- ساختار شیمیایی و الیاف تشکیل‌دهنده پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، یکسان هستند. در ساختار شیمایی هر دو، کربن و اکسیژن وجود دارد که فقط در مقدار جایگزینی و ترتیب متیل تفاوت دارند. الیاف تشکیل‌دهنده این دو پلیمر، الفین هستند که از مونومرهایی با جنس یکسان و الکترون منفی تشکیل می‌شوند. به علت به‌کاررفتن الفین در پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، هر دوی آن‌ها در ترکیب با مواد دیگر، مایعات روغنی ایجاد می‌کنند.
- علاوه بر ویژگی‌های شیمیایی یکسان، این دو پلیمر ویژگی‌های فیزیکی شبیه به هم دارند. یک تفاوت پلی پروپیلن و پلی اتیلن، می‌تواند شفافیت گوناگون این دو پلیمر باشد؛ اما شباهت پلی‌پروپیلن و پلی‌اتیلن این است که هر دو در دمای محیط، سفیدرنگ و جامد هستند.
- این دو پلیمر دارای کاربردهای یکسانی نیز هستند. از هر دوی این پلیمرها می‌توان در خودروسازی، تولید نی، تولید لوله، وسایل بسته‌بندی، لوازم الکترونیکی و موارد بسیار دیگری استفاده نمود.
- هر دو پلیمر تحت حرارت و دمای خاصی، نرم شده، ذوب می‌شوند و مورداستفاده قرار می‌گیرند.
- پلی‌پروپیلن و پلی‌اتیلن از لحاظ مقاومت مکانیکی به یکدیگر شباهت زیادی دارند؛ هر دو در برابر ضربه مقاومت یکسانی دارند و همچنین این دو پلیمر در برابر کشش، تقریباً به یک اندازه از خود استحکام نشان می‌دهند.
- این دو پلیمر، هر دو عایق الکتریکی هستند و جریان برق را از خود عبور نمی‌دهند. به دلیل اینکه هر دو عایق بوده و همچنین انعطاف‌پذیری بالایی نیز دارند، در ساخت عایق و روکش سیم‌ها نیز استفاده می‌شوند.
- هر دوی این پلیمرها، در برابر مواد شیمیایی نیز مقاومت خوبی داشته و با آن‌ها واکنش نمی‌دهند.
- پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن هر دو قابلیت بازیافت و استفاده مجدد دارند.
تفاوت‌های پلی اتیلن و پلی پروپیلن
پس از بررسی شباهت‌های پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، حال نوبت به بررسی و بیان تفاوت‌های این دو پلیمر است. برای کمک به شما در انتخاب بهترین پلیمر موردنیازتان، در ادامه به شرح تفاوت‌های پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن می‌پردازیم.
- مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت بین این دو پلیمر، کاربرد پلی‌پروپیلن در دماهای بالاتر از 0 درجه سانتی‌گراد است که پلی‌اتیلن این ویژگی را ندارد.
- مونومرهای سازنده این دو پلیمر متفاوت هستند؛ مونومر سازنده پلی‌اتیلن، اتیلن و مونومری که پلی‌پروپیلن را می‌سازد، پروپیلن است.
- پلی‌اتیلن‌ها از وزن بیشتری نسبت به پلی‌پروپیلن‌ها برخوردار هستند.
- پلی‌پروپیلن، پلیمری ارزان و مقرون‌به‌صرفه است درحالی‌که برای پلی‌اتیلن، باید هزینه زیادی صرف شود.
- الیاف پلی‌پروپیلن عایقی الکتریکی است که باردار نمی‌شود؛ اما پلی‌اتیلن را می‌توان دارای بار الکتریکی نمود.
- یک تفاوت پلی پروپیلن و پلی اتیلن این است که پلی‌پروپیلن، درصد جمع‌شدگی بیشتری نسبت به پلی‌اتیلن دارد.
- پلی‌اتیلن رطوبت کمی جذب می‌کند؛ اما پلی‌پروپیلن تقریباً هیچ آبی به خود جذب نمی‌کند و یک عایق رطوبتی بسیار قوی است.
- دمای ذوب پلی‌اتیلن 115 الی 135 درجه است، درحالی که نقطه‌ذوب پلی‌پروپیلن بالاتر و 130 الی 170 درجه است.
- پلی‌پروپیلن دارای خاصیت کشسانی کم‌تری نسبت به پلی‌اتیلن است.
- پلی‌اتیلن باتوجه‌به نقطه ذوب پایینی دارد، در دماهای کم‌تر و پلی‌پروپیلن با دمای ذوب بالاتر، در دماهای بالاتر مورداستفاده قرار می‌گیرد.
- پلی‌اتیلن، چقرمگی یا سفتی بالا و پلی‌پروپیلن چقرمگی کمی دارد.
- پلی‌پروپیلن بیشتر در ترکیب با پلی‌اتیلن به‌کاررفته و کاربرد آن در بسته‌بندی، خودروسازی، صنایع غذایی و تولید موکت است؛ درحالی‌که پلی‌اتیلن معمولاً به‌صورت خالص استفاده شده و بیشتر در ساخت بطری‌های آب، لوله‌های گاز، ظروف پلاستیکی، اسباب‌بازی و لوازم‌خانگی به کار می‌رود.
- مقاومت پلی‌اتیلن در برابر اشعه ماورا بنفش از پلی‌پروپیلن بیشتر است.
- مقاومتی که پلی‌پروپیلن در برابر مواد شیمیایی مثل اسیدها و الکترولیت‌ها از خود نشان می‌دهد، به‌مراتب از پلی‌اتیلن بیشتر است.
- پلی‌پروپیلن در برابر تنش‌های محیطی مقاومت بیشتری نسبت به پلی‌اتیلن دارد.
همچنین برای کسب اطلاعات درباره مقایسه پلی پروپیلن با دیپر پلیمر ها شما را دعوت به مطالعه مقاله تفاوت الیاف پلی استر و پلی پروپیلن می‌کنیم.
کلام آخر تفاوت پلی پروپیلن و پلی اتیلن
پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، ترموپلاستیک‌هایی پرکاربرد در صنایع مختلف جهانی هستند که همواره تقاضای مصرف و نیاز به آن‌ها بسیار بالا است. در این مقاله به معرفی ساختار شیمیایی، خواص و کاربردهای مهم این دو پلیمر پرداختیم. دانستیم که پلی‌اتیلن در سطح جهان از نظر مصرف رتبه اول و پلی‌پروپیلن رتبه دوم را دارد. سپس به شرح کامل شباهت‌های این دو پلیمر پرداختیم؛ پس از آن نیز برای اینکه بتوانید پلیمر موردنیاز خود را به‌درستی انتخاب کنید، تفاوت پلی پروپیلن و پلی اتیلن را بیان کردیم.
موکت همدان، شرکتی با 30 سال سابقه درخشان است که با کادر مجرب خود، در زمینه تولید و فروش باکیفیت و مرغوب الیاف پلی‌پروپیلن فعالیت دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.